Multi-fx versus stompboxes … multi-effecten voor luie gitaristen?

Multi-fx versus stompboxes … zijn multi-effecten voor luie gitaristen? Onlangs postte ik op Facebook de open vraag : “Wat is jullie mening over stompboxes versus multi-fx toestellen?”. De meningen waren verdeeld, ongeveer 50/50, en iedereen had evenveel gelijk. Mijn persoonlijke ervaring zegt dat multi-fx’s voor luie muzikanten zijn 😉 ! Maar hey, voordat jullie met modder beginnen te gooien … let me tell you a little story!

Toen ik als broekvent begon met elektrische gitaar, duurde het niet lang of mijn eerste stompbox was een feit … ik kocht destijds een afgedankte Electro Harmonix Step Stone Flanger van een vriend in het atheneum, voor 10 Duitse Mark. Ik heb dit pedaaltje nog altijd liggen by the way, en ondertussen is dit een klein fortuin waard als collectors item 🙂 ! Maar hey Baustein, nu even niet afwijken! OK, niet veel later kocht ik weer een tweedehands pedaaltje, een Ibanez Distortion die een eigen leven leidde en enkel wou aan/uitschakelen wanneer ie zelf goesting had, daarna een Morley Wah-Fuzz met roestvlekken en ontbrekende schroeven, een Boss Chorus die optisch gezien een zware oorlog overleefd had, etc.

Multi-fx versus stompboxes  ... zijn multi-effecten voor luie gitaristen?

En ja hoor, ik als tiener trots en blij als een varken met m’n pedalen set-up! Een geweldige ervaring om als gek te kunnen experimenteren met de volgorde en instellingen van effecten. Geweldig leuk die sound building, doch erg tijdsrovend. Maar eerlijk toegegeven, in het atheneum heb je toch geen bal te doen en een zee van vrije tijd? Dus tijd zat tijdens m’n tienerjaren om te prullen met effecten! Toen ik na mijn hogere muziekstudies steeds vaker begon op te treden en stilaan richting beroepsmuzikant evolueerde, kwam ik in een tweede fase terecht waarbij ik de meeste stompboxes verkocht en een top-of-the-bill multi-fx toestel van Lexicon aanschafte. Een toestel van omgerekend ca. 2000 euro! Niet zo gek veel geld zou je denken?

Hey ik spreek van 2000 euro ongeveer 16 jaar geleden – dat was een klein fortuin in die tijd! Hemel op aarde dat toestel. Gitaar inpluggen, de juiste preset kiezen, en ik klonk zonder enige moeite als mijn grootste gitaarhelden. Naarmate ik een steeds meer ervaren muzikant werd, kwam ik in een derde fase terecht. Haha, je kan het inderdaad al raden. Ik was het kotsbeu, spuugzat! Het multi-fx toestel vloog de kast in en ik begon opnieuw stompboxes te kopen van hoge kwaliteit. Back to the basics, and after all, that’s the way I like it (aha aha)! Waarom? En wat zijn nu de pro’s en contra’s van stompboxes en multi-effecten?


Kwaliteitsvolle stompboxes hebben een warmere klank, doch kosten wel veel meer geld in vergelijking met multi-fx toestellen. Maar je kan veel persoonlijker te werk gaan door verschillende pedaaltjes van verschillende merken te combineren. Elke combinatie en elke andere volgorde creëert weer nieuwe dimensies en andere mogelijkheden tot eigen sound building. Zet ik de Overdrive voor of achter de Wah? Zet ik de Compression voor of achter de Overdrive? The sky is the limit! Op die manier kan je heel creatief te werk gaan en je eigen sound vormen. Bovendien leer je de verschillende effecten kennen door sounds proberen na te bootsen, zo leer je bijvoorbeeld hoe de EQ, delay, gain, reverb etc etc moet staan om bepaalde gitaristen na te doen. Stompboxes hebben ook het voordeel dat de verkoopwaarde relatief stabiel is, en bij oudere pedalen kan zelfs de waarde stijgen! Wat is het grootste nadeel? Het is enorm tijdrovend en vaak knoeien met vele kabeltjes, adapters, sukkelen met slechte contacten en je moet iets van effecten kennen.

Fractial Axe FX II

Multi-fx toestellen, wat is daar nu van? Zie je een gitarist met bijvoorbeeld een Axe-FX-II, dan heb je 3 mogelijkheden : 1. het is een wannabe gitarist met veel poen, 2. het is een amateur die geen flauw idee heeft hoe effecten überhaupt werken en koopt dan maar een Axe-FX-II zoals iedereen, 3. het is professionele gitarist die goed weet wat hij doet en weet hoe en wanneer hij lui moet zijn. Jammer genoeg domineren de eerste 2 groepen de muziekscene. Maar bon. Even een verder woordje uitleg over mijn ervaring. Een multi-fx is perfect voor de huidige maatschappij : alles moet snel gaan, het mag niet te veel moeite kosten, kwantiteit en aankoopprijs primeren op kwaliteit. Multi-fx’s zijn meestal een benadering van het analoge, soms tot 99% maar toch net niet.

Maar anderzijds zo zalig eenvoudig in gebruik! Heb je een preset nodig a la Santana – usb kabeltje koppelen en Santana-preset downloaden en hopla je klinkt als onze goede oude Carlos! Jimi Hendrix? Download, click en hey daar zelfs verschillende presets van te vinden! Het is een enorm voordeel en gemak wanneer je bijvoorbeeld in een coverband speelt met een gevarieerd programma. Dan is een multi-fx zonder twijfel de beste optie. Op het podium met stompboxes knoeien om van een Metallica nummer naar een Elvis Presley te gaan, om dan van Avicii naar Kings of Leon te surfen? Dit is pure tijdsverspilling en het is qua podium presence een totale afgang! Ik zie liever een gitarist over het podium rennen, dan een gitarist die als een razende gek continu aan de knoppen van z’n pedalen staat te draaien!

Ook qua opstelling heb je minder plaats nodig, je moet niet sleuren met een zware pedalen case, geen geknoei met slechte contacten of één kapot kabeltje (en welke is dan de kapotte van de 25 patch kabeltjes … zucht!), en bovendien is de soundcheck sneller gedaan. Wat is één van de grote nadelen? Multi-fx toestellen zijn te veel eenheidsworst! Als ik effect toestel X koop en jij ook, dan klinken we beide hetzelfde. Effecten van plaats wisselen of aanpassen in een multi-fx dat gaat wel mits wat programmeerwerk, maar je blijft nog altijd in dezelfde vijver vissen. Er is weinig creativiteit mogelijk en kan niet zo maar even een ander pedaaltje van een ander merk ertussen smijten.


Een ander voorbeeld: ik hoorde onlangs iemand vertellen over gitarist X van coverband Y : “Een ongelooflijke topgitarist! Wat een sound! Spelen ze een nummer van Faith No More klinkt zijn gitaar net als het origineel! Speelt hij U2, klinkt het net als The Edge!” Ik lag wel heel even dubbel toen ik op foto zag dat hij simpelweg speelde met voorgeknabbelde presets van een Axe-FX-II … Faith No more? OK eventjes preset downloaden. U2? Ah hier is de preset, USB-kabel pluggen, aanvinken en klaar is Kees … euh The Edge! Heb ik daar een probleem mee? Neen helemaal niet. Het publiek hecht daar toch geen belang aan, en de gitarist zelf waarschijnlijk ook niet. Als je op die manier de songs in de juiste sfeer, in de juiste context en met de juiste sound kan brengen, dat is wat echt telt aan het einde van de rit. Maar wanneer je, vooral bij eigen en originele nummers, anders dan anderen wil zijn … dan stopt daar de trein. Vraag eens aan al die gitaristen met hun multi-fx’s over de covers die ze spelen, hoe bijvoorbeeld de sound van The Edge feitelijk opgebouwd is?

Muse Matthew Bellami

De overgrote meerderheid heeft met moeite gehoord van een delay, EQ, compression, limiter, gate, etc etc. Een compressor? Dat is om de banden van m’n auto op te pompen! Een gate? Dat is op de luchthaven hé! Misschien boeit hem/haar dat niet eens, en dat respecteer ik. Maar dat veel van die multi-fx eigenaars geen flauw idee hebben van wat ze nu eigenlijk doen, vind ik gewoon jammer. Doodjammer, want sound building is net een extra dimensie van muziek spelen en is geweldig leuk! Ben ik nu tegen die multi-fx toestellen? Helemaal niet, ik gebruik ze zelf ook af en toe. Je moet het allemaal in de juiste context plaatsen.

Breng ik originele nummers met een eigen sound, dan zal je enkel stompboxes zien of eventueel een multi-FX in het circuit gekoppeld voor wat extra reverb of delay. Sta ik met een gevarieerde coverband op het podium, zal ik meestal met een multi-fx spelen omdat ik als beroepsmuzikant 1. niet de tijd heb om hele dagen sounds te zoeken, 2. het snel moet gaan qua opstelling en soundcheck, 3. omdat het doorsnee publiek niet eens het verschil hoort tussen digitaal of analoog dus WTF, 4. omdat ik op een podium niet continu wil staan prullen aan die knoppen. Last but not least, een ander nadeel van multi-fx toestellen is de verkoopwaarde. Deze toestellen zijn eigenlijk computers die na een paar jaar niet meer restwaarde hebben dan oud ijzer … euh oud plastiek met een printplaatje.

Conclusie : het is absoluut niet zwart wit! Maak voor jezelf uit wat je nodig hebt, en hoe ver je interesses reiken. Maar ook, take the best of both worlds!


Stompboxes pro:
– hogere verkoopwaarde
– betere en warmere sound
– eigen sound building
– creativiteit is veel groter, the sky is the limit
– combineren van verschillende types en merken mogelijk
– erg leerrijk
– echt iets voor audiofielen
– kwaliteitsvol en onverwoestbaar
– een defect pedaaltje op het podium haal je uit het circuit, and the show goes on

Stompboxes contra:
– goede pedalen zijn erg duur
– omslachtig en tijdrovend
– leidt op podia vaak tot onnodige tijdsverspilling
– veel schakelingen en patch kabeltjes geven meer kans op defecten of storingen
– een lang circuit kan ruis en gebrom veroorzaken
– stompboxes kunnen best aan een gitaarversterker gekoppeld worden


Multi-FX pro:
– snel opgebouwd en gesoundchecked
– ideaal voor “luie” gitaristen
– preset klanken snel en eenvoudig te downloaden
– goedkoper dan een reeks kwaliteits stomp-boxen
– ideaal voor coverbands
– perfect voor gitaristen die minder belang hechten of geen interesse hebben in sound building
– makkelijk om snel even te jammen of componeren
– de betere multi-fx toestellen kunnen via DI rechtstreeks aan de PA gekoppeld worden

Multi-FX contra:
– lage restwaarde na een paar jaar
– snel gedateerd
– eenheidsworst
– slechts een digitale benadering van …
– eigen soundbuilding eerder beperkt
– je leert weinig over de werking van effecten
– bij een defect op het podium … is echt alles defect