Leer een gitaar stemmen (standaard E-tuning @ 440hz)

Een gitaar stemmen is iets wat elke gitarist moet kunnen : no excuse!

Een gitaar die niet goed gestemd is klinkt vals, hetgeen niet bevorderend werkt voor de ontwikkeling van het muzikaal gehoor. Daarnaast kan je onmogelijk samenspelen met andere muzikanten wanneer alle instrumenten niet goed gestemd en/of niet volgens dezelfde tuning gestemd zijn … tenzij je de buren, huisgenoten of het publiek wil wegjagen :-p !

Leer een gitaar stemmen (standaard E-tuning @ 440hz)

Is het in de repetitieruimte een graad warmer dan bij je thuis, zal de gitaar opnieuw getuned moeten worden.

Een goede tip wanneer je gaat optreden : zet je gitaar een uur voor het optreden op het podium zodat deze kan opwarmen. Vaak is het op het podium veel warmer (door belichting etc) dan in de gastenruimte. Stem de gitaar pas wanneer deze geklimatiseerd is. Je begrijpt dan ook wel wat er zou gebeuren indien je met een gestemde “koude” gitaar vanuit de gastenruimte het snikhete podium zou betreden … ? Binnen de 60 seconden klinkt je gitaar zo vals als een kat :-p! Niet enkel de omgevingstemperatuur wijzigt de stemming van de gitaar, ook het spelen op de gitaar doet de gitaar ontstemmen.

Op de snaren staat een bepaalde spanning, deze spanning zorgt er voor dat de snaar langzaam maar zeker uitrekt. Bij bepaalde speeltechnieken zal de spanning op de snaren nog verhoogd worden, zoals bij bendings of het gebruik van de whammy bar. Speel maar een Pink Floyd achtige song, en je zal merken dat de typische David Gilmour techniek, met bendings van soms wel 2 tot 2.5 tonen, je gitaar snel kunnen doen ontstemmen.


Boos TU-80 gitaar stuner

De namen van de snaren op gitaar (in standaard E-tuning): van de dikke snaar te beginnen naar onder : E (6), A (5), D (4), G (3), B (2) en E (1). Iets wat vele gitaristen en andere muzikanten durven te vergeten : in onze westerse muziek stemmen wij onze instrumenten volgens de 440Hz tuning! In andere landen, andere soorten muziek, of zelfs bij oudere muziekstukken, worden nog wel tunings gebruikt die afwijken van 435 tot 445Hz. Bij heel wat gitaar tuners kan dit ingesteld worden en ik merk vaker bij starters, wanneer ze klagen dat ze hun gitaar vals klinkt ondanks het stemmen, dat er soms per ongeluk op het Hz knopje geduwd werd waardoor deze plots op bv 435Hz staat. Dus kijk altijd of uw tuner 440Hz aangeeft!

So far so good. Bespeel de open E-snaar (dikste snaar / bovenste snaar) en laat deze doorklinken en zeker niet continu aanslaan. Gebruik bij voorkeur ook uw neck pick-up, daar deze beter stemt dan de bridge pick-up (dit heeft met de golfbeweging van de snaren te maken). Wanneer de gitaartuner de letter E (of soms E6 van 6e snaar) weergeeft, zit de toonhoogte bijna goed. De wijzer of lampje van de gitaartuner duidt aan of de toonhoogte te laag (wijzer naar links) of te hoog (wijzer naar rechts) is.

Let goed op dat er effectief letter E staat en niet bijvoorbeeld Eb of D# (soms ook D° bij tuners die werken met ledlampjes). Wanneer je dus D# of Eb krijgt, is de snaar te laag gestemd (te los). Wanneer de gitaartuner de letter F weergeeft, is de snaar te hard gespannen (te hoog gestemd). Wanneer de toonhoogte te laag is, moet de snaar harder aangespannen worden, indien de toonhoogte te hoog is moet de snaar losser gedraaid worden.

Let wel : laat de snaar steeds laten doorklinken wanneer er aan de stemsleutels gedraaid wordt, en niet continu aanslaan. Merk wel, het is volkomen normaal dat een snaar vlak na het aanslaan (attack / decay) altijd ietsje te hoog klinkt, dus de wijzer van de tuner zal bij het aanslaan altijd net iets “te hoog” aanduiden, maar dan moet die vrijwel onmiddellijk zakken tot op de juiste toonhoogte. Na de aanslag krijg je een zogenaamd sustain geluid, en het is tijdens dat geluid dat je moet stemmen. Wanneer de toonhoogte juist is, staat de wijzer in het midden en/of brandt er een groen lampje.


TC Electronic Polytune voor gitaar en basgitaar

Tips! Draai nooit te snel aan de stemsleutels, een minimale wijziging kan al een groot verschil maken qua toonhoogte. Bovendien is het belangrijk van de toonhoogte steeds langs onder te benaderen. Dit wil zeggen, wanneer de E-snaar net te hoog klinkt, draai dan aan de stemsleutel (snaar ontspannen) tot de toon net onder de E zakt. Daarna span je de snaar opnieuw aan, tot de toonhoogte stijgt tot op de perfecte E. Wanneer je dit niet doet, kan je gitaar tijdens het eerstvolgende gebruik plots volledig vals klinken. Wanneer de E-snaar correct gestemd is, herhaal dan dezelfde stappen met alle andere snaren. Vergeet niet van de gitaar meerdere malen achter elkaar te stemmen, want door de spanning van de snaren buigt de gitaarhals lichtjes mee, waardoor de vorige gestemde snaren waarschijnlijk opnieuw ontstemd zijn.

Wanneer alle snaren gestemd zijn, trek elke snaar een paar centimeter omhoog en laat deze weer los. Bekijk je gitaar tuner opnieuw, en snel zal je merken dat de toonhoogte voor sommige snaren weer gezakt is. Vrees niet dat een snaar zal breken wanneer je er aan trekt. Gebeurt dit toch, dan wijst dit op ofwel een versleten snaar, slechts geplaatste snaar, ofwel een fabricagefout … en liever dat de snaar het begeeft tijdens het stemmen dan halverwege een song op het podium! In het begin is een gitaar stemmen erg frustrerend :-p en gegarandeerd zal het je de eerste keer een half uur kosten. But no worry : oefening baart kunst … na een tijdje duurt een gitaar stemmen nog welgeteld 10 seconden :-)!